په ۶۰مه او ۷۰یمه میلادي لسیزو کې د اوبو بندونو، کرنې او مواصلاتي لارو ته د افغانستان د ملي پراختیا د پوتنشیل په سترګه کتل کېدل. که څه هم د افغانستان په ناهمواره او غرنۍ جغرافیه کې یو بل ثروت هم پټ و- جامد منرالونه او هایدروکاربنونه! خو هغه وخت د انکشاف لپاره د یاد نور

په منځني ختیځ کې د نړېوالو لوبغاړو په مشرۍ او منځګړیتوب د سیاسي او دیپلوماتیکو اړیکو د «عادي کولو» درې هڅې روانې دي: د امریکا تر مشرۍ لاندې د اسراییلو او عربي هېوادونو ترمنځ د سولې ابراهیمي پیمان، د چين تر مشرۍ د سترې عادي کېدنې، یانې سني سعودي عربستان او شیعه ایران او د نور

پار: د وږي څوارلسمه؛ د خوارزمي کليزه ماخستن یې تر ویده کېدو وړاندې؛ غشي، لينده، ستوه [= خنجر]، د اوبو پتک او د ښکار پايزار تيار کړل. سهار په شنه خړه د زرکو، خرېړکو، هوسيو او سويانو په ښکار پسې ووت. کرۍ ورځ پر دې تپه وخېژه او پر هغې شېله کښته کېږه. ماسپين قضا نور

جمايما خان وايي چې زه د ولسي خلکو د مرګ او ژوبلې پر ضد يم، زه د ماشومانو د مرګ او ژوبلې پر ضد يم که‌دا له هرې غاړې وي. همدا د غور وړ دريځ دی، ځکه چې جنګ د هرې بلا مور ده، هر ناورين له جنګه زېږدي، هر جنګ د سېلف ډېفېنس يا نور

لنډیز: دا لیکنه په سیمه کې د انرژۍ اړوند معمولو بحثونو خلاف، د افغانستان د طبیعي ګاز د لېږد او وېش ملي شبکې جوړول، د هېواد د ملي امنیت په تامین کې د هغې د ډېر اوچت ارزښت او دا چې ولې د روسیې فدراتیف جمهوریت دې حاضر شي او وړاندیز دې ورته وشي چې نور

د افغانستان او پاکستان په سياسي او دوه اړخيزه اړيکو کې بې ثباتي له کلونو راهيسې يو حاکم فکټور دی چې زيات زيان يې افغانستان ته رسيدلی دی. دغه بې ثباتی د ډيورنډ فرضي کرښې په اوږدو کې د دواړو خواوو امنيتي ځواکونو ترمنځ اکثره وخت په نظامي تاوتريخوالي هم اوړي چې د مرګ ژوبلې نور

په هېواد کې د جمهوریت د سقوط‌ سره سم افغانان په ځانګړې توګه لوستې طبقه د خپل سر او مال د خوندیتوب په پار د هېواد پرېښودلو او په پردیو ملکونو کې د مهاجر او مسافر په توګه مېشت کېدلو ته مجبورل شول، ځینې یې پاکستان او ایران ته ولاړل،‌ ځینو یې په بحر او نور

پار: د وږي شپږمه؛ د محمد بن زکریا کليزه دا نو هغه زمانه وه چې په روغتون/زېږنتون کې زېږېدلو ماشومانو ته د زوليک [= برث سرټيفيکېټ] ورکړه دود نه ده. دود یې څه کوې؛ د چا به څه مخ تور وو چې ۱۱۹۵کاله وړاندې به يې مېندواره مېرمن زېږنتون ته روانه کړې وه. توبه؛ هغه نور

په دې ورځو کې ټول خلک د افغان کرنسۍ (افغانۍ) د ارزښت لوړېدو هیجاني کړي. ښايي ډېر لږ خلک په دې اړه مالومات ولری چې د دوي احساسات، چلندونه او اقتصادي عیني واقعیتونه یوه دوه اړخیزه اړیکه لري. هغه علمي څانګه چې دا اړیکې څیړي د رفتاري اقتصاد (Behavioral Economics) په نوم یادېږي. رفتاري اقتصاد نور

افغانستان د شلمې پېړۍ په پیل کې په داسې ورځو کې خپلواکي ‎واخیسته چې دوه امپریالیستي قدرتونه، یو یې په ګاونډ ‎شمال کې او بل یې د هغه هېواد په جنوب کې د خپلو سیمو او واکونو پراخولو هڅه کوله. د دواړو استعماري قوتونو پر وړاندې د امو سیند پورې غاړې او د برتانوي هند نور