د پنجشنبې ورځ مې د چين ولسمشر په کوربه توب د عربي ټولنې بهرنيو چارو وزيرانو لسمې ناستې يو ژوندی پروګرام ليده؛ د يو شمېر ويناوالو له خبرو ښکارېده چې د دغې سيمې هېوادونو لوری، بدلېدو خواته روان دی.
دغې ناستې کې د مصر، متحده عربي اماراتو، بحرين او تونس مشرانو تر څنګ د عربي ټولنې د بهرنيو چارو وزيرانو ګډون کړی وو.
د ناستې بېنر له انګليسي ژبې پرته، يوازې په چينايي او عربي ژبو جوړ شوی وه. وينا لپاره مېلمانه هم په چينايي ژبه،د عربې ژباړې سره خبرو ته را بلل کېدل.
ټولو وينا والو په خبرو کې چين سره ګډ کار، د سوداګری پراختيا، همکاريو ډېرولو او نړيوال سياست کې نږدې پاتې کېدو ژمنې له ورايه معلومېدې.
په راغليو مشرانو کې، د چين، مصر او نورو هېوادونو مشرانو ته په لويه تابيا، پروټوکول او سرې غالی خورولو سره ځانګړی “ښه راغلاست” هم ويل شوی و.
مهمه داوه چې، د وخت له اړخه، د عربي نړی مشرانو سره دغه ناسته داسې مهال برابره شوې ده چې له يو خوا چين، ټايوان محاصره کړی او د بېرته يوځای کولو ګواښ يې کوي. بل لورې منځني ختيځ ناورين، بېوزله فلسطينيانو وژنو، ټوله اسلامي، په تېره عربي نړۍ نارامه او غربي نړی ته يې قهرجنه کړې ده.
چين ۲۰۱٦ کې د چين او عربي نړۍ سره ښو اړيکو او سوداګري په موخه د “چين او عربي هېوادونو پاليسي” جوړه او اعلان کړه.
د دغې پاليسۍ له مخې، چين د اږدمهال، ژور اقتصادي ليد لوري سره غواړي عربي هېوادونو سره انحصاري، ډېره سوداګري او کاروبار ولري او د خپلې اغېزمنې ډېپلوماسۍ په مټ يې ملاتړ هم وکړي.
په ۲۰۲۲ کال کې يې لومړی ځل عربي نړۍ مشرانو د يوې مهمې ناستې کوربه توب ترسره او د جوړې پاليسي له مخې يې د همکاريو او سوداګري پراختيا بحث پيل کړ. بيايې د بهرنيو چارو وزيرانو ناستو ته دوام ورکړ چې په مټ يې ورو، ورو د عربانو اوښتون له “غربه شرق ته” پيل شو.
وروستيو څو کلونو کې د نړيوالو شمېرو له مخې، چين سوداګرۍ برخه کې د عربي نړی لوی شريک حسابيږي او تېر کال پورې د دواړو لوريو سوداګري تر ۴۰۰ بليونه ډالرو رسيږي چې، که د شل کاله مخکې سوداګري سره پرتله شي نو لس برابره زياتوالی ښيې.
سوداګری تر څنګ، په وروستيو څو کلونو کې په سيمه کې د “چين نرم ځواک” هم په زياتېدو دی او “ډيپلوماتيکو حل لارو” يې د عربو په زړونو کې ځای پيدا کړی او نږدې ده چې د امريکايي اغېزو ځای ونيسي. د چين زياتېدونکيو اغېزو بېلګې د بېجنګ ناستې عربو ويناوالو په خبرو او تورو کې هم له ورايه معلومېدې.
اغېزمنې ديپلوماسۍ برخه کې چين تر دې دمه په برياليتوب سره د فلسطين د “حماس” او “فتح” ډلو منځګړتوب کړی، سعودي عربستان او ايران يې هم پخلا کړي دي او د سیمي مهم رقیبان یې په دوستانو بدل کړي چې د ایران او عربستان ترمنځ سفارتي اړيکي او په لوړه کچه ناستي او تماسونه ډېر شوي دي.
تازه يې، بېجنگ ناسته کې په ډپلوماتيکو لارو د فلسطين مسلې حل کولو ټټر هم وهلی او عربو ته يې ډاډ ورکړی چې فلسطين به يو ازاد هېواد په توګه مني او ملګرو ملتونو کې به يې ملاتړ هم کوي.
دغه راز يې د عربو سره د اړيکو او سوداګرۍ لا پراختيا لپاره د همکاريو پنځه نوي چوکاټونه جوړ کړي چې پلې کېدو لپاره به يې هر اړخيز ګامونه اخلي.
د عربو زياته برخه، له چين څخه ټيکنالوژي، برقي وسايل، واړه او لوی کمپيوټري توکي او نور ډېر اړتيا وړ وسايل پېري. دغه راز يو شمېر عربي هېوادونه پر چين انرژي (تيل، ګاز او نور محصولات) خرڅوي.
که د عربو لپاره د چين اږدمهالۍ ژور ليد لوری کار ورکړي؛ لرې نه ده چې، لږ وخت کې چين په منځني ختيځ کې د امريکا ځای ونيسي.
دغه ليکنه د ليکوال د نظر څرګندويه ده، وصال ټلوېزیون يې مسووليت نه اخلي.
Views: 62
