به یک دست صدا نمیبراید؛ این یک مقولهی قبول شده در جامعهٔ ماست. اما، اگر بخواهیم این مقوله را به مسئلههای جامعه خود ربط دهیم،آیا نتیجهبخش خواهد بود؟ مسلماً بلی؛ برای داشتن افغانستان عاری از زبالهها باید از هردو دوست استفاده کنیم تا صدای ایجاد شود. دولت ومردم شبیه آن دو دست هستند. کابلی که روزانه حدود ۳۷۰۰ تُن زباله تولید میکند را، مردم و یا دولت بهتنهایی اداره میتواند؟
زباله، بخشی جداییناپذیر از زندگی شهری است و کابل هم با این چالش روبهرو است. موضوعی که صحت و زندگی را همواره تهدید کردهاست.
شهر کابل همواره شاهد افزایش زبالهها بوده است.
به نقل از منابع، شهر کابل در سال ۲۰۱۸ حدود ۴ میلیون جمعیت داشته است که روزانه حدود ۳۰۰۰ تُن زباله تولید میکرده است. اماجمعیت کابل در سال ۲۰۲۵ حدود ۵ میلیون نفر تخمین شده است که حدود ۳۷۰۰ تُن زباله تولید میشود. این ارقام نشاندهندهٔ افزایش نرخجمعیت و تولید زباله در این شهر است. سالانه حدود ۳۰۰۰ نفر در کابل به دلیل مشکلات صحی جان خود را از دست میدهند. زبالهها درکابل حدود ۶۸٪ از منابع آبی زیرزمینی این شهر را آلوده کرده اند. زبالههای تولیدشده در شهر کابل را مواد غذایی، پلاستیک، کاغذ و سایرمواد تشکیل میدهد.
نوعیت زبالههای شهر کابل براساس فیصدی:
- زبالههای آلی (غذایی): ۵۲٫۴٪
- زبالههای کاغذی: ۲۰٫۳٪
- زبالههای پلاستیکی: ۱۷٫۴٪
- سایر زبالهها: ۱۰٪
دلایل افزایش زبالهها در کابل:
۱-افزایش جمعیت: یکی از دلایل اساسی در افزایش زبالهها در شهر میباشد. زیرا به نقل از منابع هر فردی در جهان روانه حدود ۰٫۷۴کیلوگرام زباله تولید میکند و این برای هر فرد به ۲۷۰ کیلوگرام زباله در سال میرسد.
۲-نبود سیستم درست جمعآوری در کشور: زبالههای تولید شده در کابل بیشتر از حدی است که مدیریت شود. و بههمین دلیل بیشتر زبالههادر کوچهها، سرکها، نهرها و جادههای عمومی ریخته میشوند. یا هم زبالهها بهصورت سنتی دفع میشوند.
۳-افزایش مصرف پلاستیک: پلاستیک از بدترین نوع زبالهها است؛ زیرا صدها سال طول میکشد تا در طبیعت تجزیه شود و در بعضیحالات حتیٰ تجزیهٔ آن ناممکن است. استفاده آن میتواند خطرآفزین باشد. به نقل از منابع، شهر کابل روزانه حدود ۴تُن زباله پلاستیکی تولیدمیکند.
۴-فقر فرهنگی و نبود آگاهی درست در جامعه: مردم همچنان در قسمت افزایش زبالهها در شهر کابل مقصر اند؛ زیرا آنها فرهنگشهرنشینی را چنان که باید مراعت کنند، نمیکنند. بسیاری از مردم هنوز عادت دارند زبالهها را در جوی، کنار سرک یا زمین خالی بریزند.
۵-نبود زیرساختهای معیاری و درست در کابل.
وظایف دولت:
۱-ایجاد بیشتر کارخانههای بازیافت: دولت باید کارخانههای بازیافت زبالهها را ایجاد کند. اگرچه بعضی کارخانهها در این قسمت فعالیتدارند، اما کافی نیستند. ایجاد بیشتر چنین کارخانهها باعث میشود تا سطح زبالهها کاهش یابد، بیشتر جوانان بیکار صاحب کار شوند و هم اززبالههای بازیافتشده، انرژی برای استفاده شهر تولید گردد.
۲-نصب سطلهای زباله در شهر: اگرچه شهر در شهر کابل سطلهای زباله نصب شدهاند اما بازهم کافی نیستند. دولت باید سطلهای زبالهدر جادهها، سرکها و حتی کوچهها را افزایش دهد.
۳-آگاهی دادن توسط رسانهها: دولت باید از طریق هر نوع رسانهای موجود برای مردم، آگاهی فرهنگ شهرنشینی را دهد. زیرا اکثر مردمبدون هیچ مسئولیتی در قبال جامعه رفتار میکنند. اگر آگاهیدهی بهشکل درست صورت گیرد، مردم ناآگاه، آگاه میشوند.
۴-تولید و یا وارد کردن خریطههای کاغذی بجای خریطههای پلاستیکی (دولتی یا خصوصی): زبالهٔ تولیدشده توسط کاغذ برخلاف زبالهٔپلاستیکی زود و راحتتر در طبیعت تجزیه میشود. به نقل منابع، برای تجزیه شدن کاغذ در طبیعت ۲ تا ۶ هفته کافی است. در حالیکه اینموضوع برای پلاستیک صدها سال طول میکشد. پس با وارد کردن خریطههای کاغذی، این مشکل قدری کاهش مییابد.
۵-کنترل جمعیت: هرچقدر جمعیت در یک شهر زیاد شود، زبالهها هم بیشتر تولید میشوند. پس با کنترول این موضوع توسط دولت، اینمشکل قدری کاهش پیدا میکند. در ارقام بالا به وضوح خواندیم که جمیعت چقدر تأثیر بالای تولید زبالهها دارد.
وظایف مردم:
۱-ایجاد حس مسئولیت و وطندوستی در خود: مردم باید به این باور برسند که اگر زبالهای را کنار جادهٔ بریزند، روزی تهدید برای خود ووطنشان است. اگر مردم درمقابل کشور خود بیتفاوت باشند، مشکلاتشان هم بزودی حل نخواهد شد. زیرا همین مردم هستند که تصمیممیگیرند کشورشان چگونه باشد.
۲-استفاده از خریطههای کاغذی: مردم باید استفاده خریطههای کاغذی را بر پلاستیکی ترجیح دهند. کسبهکاران، دکانداران و فروشندگانباید از خریطههای کاغذی در معاملاتشان استفاده کنند. بدون شک که این امر سبب کاهش زبالهها میشود.
۳-افزایش سطح آگاهی خویش: مردم باید در تلاش باشند تا سطح آگاهی خویش را در قسمت زیان و ضررهای زباله، خطرهای زباله، و…. افزایش دهند.
۴-همکاری با دولت: مردم باید بازوی دولت و حکومت خویش باشند. با رعایت کردن قوانین تدوینشده توسط دولت، نقش فعالی میتوانندبازی کنند. اگر مردم با دولت خویش همکار نشوند، دولت هم بهتنهایی قادر به انجام کاری نیست. مردم و دولت با هم می توانند جلو اینمشکل را بگیرند.
افزایش زبالهها همواره برای شهرها تهدید بوده است. اگر در حل این مشکل بهطور جدی کار صورت نگیرد، میتواند خطرآفرین باشد. باافزایش و توجه نکردن به این موضوع صحت و زندگی میلیونها باشنده پایتخت در تهدید است.
Views: 137
