از چند دهۀ گذشته افغانهای زیادی وارد امریکا شدهاند و در ایالات و شهرهای مختلف امریکا اقامت گزیده اند، برخی از افغانها در دهۀ ۱۹۸۰ و یا قبل از آن به آیالات متحده آمدهاند و برخیها هم در دهۀ ۱۹۹۰ پس از تهاجم شوروی به افغانستان که میلیونها افغان به کشورهای مختلف آواره شدند، به امریکا آمدهاند و در همینجا مسکن گزین شدند.
اما موج ورود افغانها همراه با خانوادههایشان به امریکا زمانی سرعت گرفت که نیروهای امریکایی پس از حملات ۱۱ سپتمبر به افغانستان آمدند و در آنجا به مبارزه علیه تروریزم پرداختند.
امریکا در کنار ماموریت نظامی در بازسازی افغانستان نیز سهم بزرگی داشت و را از طریق ادارۀ انکشاف بینالمللی امریکا (USAID) کارهای بازسازی انجام میداد.
امریکا در سال ۲۰۰۷ میلادی برای افغانهایی که با آنها بهگونۀ مستقیم در بخشهای نظامی و ملکی کار کرده بودند، برنامۀ «ویزههای ویژۀ مهاجرت» یا (اسایوی) را آغاز کرد و از طریق این برنامه هزاران خانواده به امریکا مهاجرت کردند و اکنون زندهگی عادی و نورمال خود را در شهرها و ایالات مختلف امریکا به پیش میبرند.
اما امریکا پس از سقوط حکومت جمهوریت در افغانستان در سال ۲۰۲۱ میلادی از طریق برنامۀ تخلیه حدود ۱۲۰ هزار افغان را انتقال داد و در شهرهای مختلف ۳۰ ایالات این کشور مسکن گزین شدهاند. بر اساس معلومات ،در حال حاضر حدود پنج صد هزار افغان در امریکا زندهگی میکنند و بسیاری آنها تابعیت امریکا و گرین کارت را نیز بدست آوردند و با سایر جوامع مسلمانان زندهگی مشترک میکنند.
به دلیل آزادی مذهبی در امریکا مسلمانان نیز جوامع ویژۀ جداگانه، مساجد و برای سایر برنامههای مذهبی و فرهنگی مکانهای ویژۀ دارند. مسلمانان در کنار سایر فعالیتهای مذهبی ساحات و قبرستانهای ویژه نیز برای تدفین، تکفین و جنازهها دارند.
در این گزارش روی افغانهایی که آنها چگونه مراسم تکفین، تدفین و جنازه میت خود را انجام میدهند؟ تمرکز شدهاست.
امریکا یک کشور بسیار وسیع است، میان شرق و غرب آن نیز چهار ساعت تفاوت زمانی وجود دارد، به طور مثال، زمانی که در شهر نیویارک در شرق امریکا ساعت ده صبح باشد، در کلفورنیا در غرب امریکا ساعت شش صبح میباشد، همچنان قیمتهای زمین و سایر اجناس و اموال نیز در هر آیالت از نظر اقتصاد تفاوت دارد، ما به برخی از ایالات که در آن افغانهای زیادی زندهگی میکنند، اشاره خواهیم کرد.
ورجینیا، میریلیند و واشنگتن (دیاموی):
افغانهای زیادی در واشنگتن، پایتخت امریکا و ورجینیا و میریلیند دو ایالت نزدیک به پایتخت زندهگی میکنند که تعداد شان به هزاران تن میرسد، اینجا افغانها مساجد ویژۀ خود را دارند و در برخی مناطق با مسلمانان سایر کشورها برنامههای مشترک مذهبی و فرهنگی را تجلیل میکنند.
جاوید کوتوال، رئیس انجمن افغانها در واشنگتن میگوید که جوامع مختلف مسلمانان و افغانها در دیاموی (واشنگتن، ورجینیا و میریلند) وجود دارند و هر یکی برای تدفین مردهگان مراسم و قبرستانهای ویژه دارد.
وی به تلویزیون وصال گفت، وقتی یک افغان در ورجینیا فوت میکند، اگر عضویت کدام مسجد و یا انجمن را داشته باشد و برای چندین سال پول حقالعضویت را برای آن پرداخت کرده باشد، پس تا حد زیاد هزینۀ تکفین، تدفین و جنازۀ او از طرف همان مسجد و یا انجمن پرداخت میگردد و فامیلها هزینۀ کمی را متحمل میشوند، اما اگر کسی عضویت مسجد و یا انجمن را نداشته باشد و حقالعضویت را پرداخت نکرده باشد، در این صورت مراسم تدفین و تکفین او ده الی ۱۵ هزار دالر هزینه دارد. این هزینهها شامل هزینههای زمین قبر، کندن قبر، پرکردن قبر، غسل و تکفین میت میباشد.
کوتوال میافزاید، افغانهای تازه وارد و یا افغانهایی که اقتصادشان ضعیف باشد، برایشان یک ساحۀ دورافتاده بهنام ستافرد که با موتر از واشنگتن دیسی یک ساعت فاصله دارد، تعیین شده است. در آنجا هزینه کم میباشد، یعنی اگر در مناطق نزدیک هزینه ده هزار باشد، در مناطق دورافتاده پنج هزار دالر میباشد، اما اکثر مردم بخاطری این ساحه را انتخاب نمیکند که اعضای خانواده همیشه نمیتوانند برای دعا به مردهگان خود به قبرستان بروند.
وی افزود، در این مناطق شرکتهای مختلف مسلمانها در زمینههای مراسم جنازه، غسل، تکفین، نگهداری میتها در یخچال و انجام مراسم دیگر فعالیت میکنند.
به گفتۀ کوتوال، مراسم تدفین و تکفین مردهگان زمانی انجام میشود که به فامیل متوفی از طرف شفاخانه (دیت سرتیفیکیت) داده شود، خویشاوندان برخی از فامیلها در مناطق دورافتاده و یا سایر کشورها میباشند، به همین دلیل مردهگان برای چند روز در یخچال نگهدار میشود که این کار هزینههای جداگانه دارد.
وی میگوید، زمانیکه از طرف شفاخانه به خانوادۀ متوفی سند داده شود، بعد از آن اجازۀ انتقال جسد را بدست میآورند، میت از شفاخانه به ساحۀ ویژۀ تکفین و غسل انتقال داده میشود، پس از آن به قبرستان منتقل میشود، در آنجا مراسم جنازهاش ادا و به خاک سپرده میشود.
جاوید کوتوال، رئیس انجمن افغانها در واشنگتن میگوید، برخې از فامیلها اجساد اعضای خانوادۀ خود را به افغانستان انتقال میدهند، قبلاً این کار اسان بود، اما بعد از سقوط جمهوریت این کار کمتر صورت میگیرد، چون سفارت افغانستان در واشنگتن مسدود گردیده و بیشتر کارها از کانادا انجام میشود.
وی میافزاید، انتقال مردهگان به افغانستان نیز ده الی پانزده هزار دالر هزینه دارد، اما این هم به ایالتهای مختلف مربوط میشود، از ایالتهای شمالی و شرقی ارزان و از ایالتهای غربی پرهزینه تمام میشود.
زینالله ستانکزی، خبرنگار قبلی آژانس خبری پژواک مقیم میریلیند میگوید، انجمن افغانها در اینجا از اعضای خود حقالعضویت میگیرد و بعداً زمانیکه کسی فوت میکند، هزینۀ مراسم تدفین، تکفین و جنازۀ وی از همین بودجه پرداخت میشود.
وی میافزاید، تکفین و تدفین کودکان حدود پنج هزار هزینه دارد و تکفین و تدفین بزرگسالان حدود ده هزار دالر هزینه بر میدارد.
ستانکزی میگوید، کسانی که میت شان را به افغانستان انتقال میدهند، حدود ۱۲ هزار دالر هزینه دارد.
کلفورنیا:
کلفورنیا یکی از بزرگترین ایالتهای امریکاست که در غرب این کشور موقعیت دارد، این ایالت چندین بخش دارد ، مناطقی از این ایالت که در نزدیکی دریا قرار دارد، بهنام «بی ایریان» یاد میشود، در اینجا کرایۀ خانه و قیمت زمین بلند است اما در برخی مناطق، از جمله سکرمنتو، مرکز این ایالت قیمت املاک پایینتر میباشد.
عبدالنصیر یاسینی، رئیس انجمن فرهنگی افغانها در کالیفرنیا میگوید، مساجد موجود در مناطق یا شهرهای نزدیک دریای «بی ایریا» در این ایالت از خود قبرستانهای مخصوص دارد، مردم خود را در این مساجد ثبت میکنند و ماهانه از ۳۰ تا ۵۰ دالر حقالعضویت میدهند، زمانی که یک عضو کدام خانواده فوت کند و عضویت مسجد را داشته باشد، هزینه قبر و دفن وی از بودجۀ مسجد پرداخت میشود و کسانی که عضویت نداشته باشند، آنان مجبور هستند تا همه مصارف را خودشان پرداخت کنند که حدود ۱۰ هزار دالر امریکایی میشود.
سکرمنتو، مرکز ایالت کالیفرنیا است، تعداد زیادی افغانها از دهها سال به اینسو در همین شهر امریکا زندهگی میکنند، فغانها در اینجا جوامع مختلفی دارند، برخی از آنها مساجد خود را دارند و برخی دیگر مساجد و قبرستانهای مشترک با مسلمانان دیگر دارند.
قاری عبدالباعث، رئیس انجمن بهسودیان در سکرمنتو میگوید، در اینجا دو مسجد بزرگ افغانها وجود دارد که ملا امامان آن نیز افغان هستند که هر مسجد انجمنهای جداگانه داشته و افغانها نیز در آن عضویت دارند.
وی میگوید، در اینجا یک قبرستان بزرگ مسلمانان است، زمانی که یک افغان وفات شود، مسؤولین مساجد و اجتماعات همه کارها را به پیش میبرند، برای بزرگسالان سهونیم هزار دالر و برای خردسالان یکهزار دالر هزینه میآید که توسط همین انجمنها پرداخت میشود.
وی افزود، اگر کسی به تازهگی عضویت مسجد یا انجمن را گرفته باشد و حق عضویت بیشتر را پرداخت نکرده باشد، در این صورت نیمی از مصارف از نزد وی گرفته میشود.
قاری عبدالباعث میگوید: «انجمن بهسودیان برنامۀ ویژه دارد، اگر کسی فوت نماید، یک نفر تمام هزینهها را میپردازد و سپس این هزینه میان همه افراد انجمن تقسیم میشود، مراسم خیرات و فاتحه متوفا نیز از سوی انجمن برگزار میشود.
لاسانجلس:
لاسانجلس یکی دیگر از شهرهای بزرگ در جنوب کالیفرنیا میباشد و سالهاست که افغانها در آن زندهگی میکنند، صدیق امرخیل، استاد قبلی پوهنتون تعلیم و تربیۀ کابل که در این شهر مستقر است میگوید، در اینجا نیز مساجد مختلف مسلمانان موجود است و کسانی که با این مساجد ثبت باشند و حقالعضویت میدهند، پس هزینۀ مراسم تدفین و تکفین میت از این پول پرداخت میشود. بر اساس معلومات وی، در این شهر تدفین و تکفین میت حدود ۱۰ هزار دالر هزینه دارد.
جورجیا:
ایالت جورجیا در جنوب شرق امریکا موقعیت دارد و بیستو چهارمین ایالت برزگ از میان پنجاه ایالت است، مرکز آن شهر اتلانتا است، اتلانتا بهنام شهر مساجد نیز یاد میشود، در اینجا در هر چند کیلومتری یک مسجد وجود دارد.
در این شهر افغانهایی زندهگی میکنند که ۳۰ – ۴۰ چهل سال پیش به امریکا آمدهاند و عدهیی دیگر هم وجود دارند که در دوران جمهوریت به ابن شهر آمدهاند، اما بیشتر آنها از طریق برنامه تخلیه بعد از سقوط جمهوریت آمدهاند.
حاجی محمدسلیم عزیزیار، عضو مرکزی انجمن متحد افغانها در ایالت جورجیا میگوید، در این ایالت افغانها قبرستان مشخص ندارد، اما با مسلمانان دیگر مشترکاً مراسم مذهبی و فرهنگی خود را انجام میدهند و در یک قبرستان مُردههای خود را دفن میکنند.
او به تلویزیون وصال گفت، در اینجا یک مسجد بزرگ تحت حمایۀ انستیتیوت اسلامک جورجیا میباشد که خطیب و امام آن مولانا عبدالغفار نام دارد و از خیبر پشتونخوا است، این مسجد دو قبرستان داشت که یکی آن تقریباً پُر شده و قبرستان دیگر آن بسیار بزرگ است که به گفتۀ مسوولین، تا صد سال کفایت میکند.
پدر عزیزیار که چندی قبل فوت نموده بود، در مورد تکفین، تدفین و جنازۀ افغانها میگوید که اگر کسی در خانه فوت کند، نخست به شمارۀ ۹۱۱ به تماس میشوند، آنان میایند میت را به شفاخانۀ انتقال میدهند و در آنجا پس از معاینات، همراه با یک سند اجازۀ انتقال میت را میدهند.
او گفت که در اینجا مکانهای ویژه غسل و تکفین موجود است که آن را فینرل هاوس مینامد در آنجا برخی مسلمانانی وجود دارند که بهگونۀ رضاکارانه میت را غسل میدهند و برخیها خودشان مردهگان خود را غسل میدهند و تکفین میکنند، اما وسایل تکفین، مانند کفن و غیره در همینجا دریافت میشود.
او میگوید، وقتی مراسم غسل و تکفین میت تمام شود، میت در تابوت گذاشته و بعداً در یک موتر ویژه گذاشته میشود و از فینرل هاوس گرفته تا قبرستان و یا تا مسجد انتقال میگردد، برای اینکه در مسیر راه مشکلات ترافیکی ایجاد نگردد، بعضی مردم و خانوادهها دو پولیس موترسایکلسوار را میطلبند که این پولیس موتر حامل میت را تا قبرستان بدرقه میکند.
حاجی محمدسلیم میگوید که مردم از قبل به مسوولین مسجد و قبرستان اطلاع میدهند، آنان کندن قبر و برنامۀ جنازۀ را تنظیم میکنند و بعداً آن را با خانوادۀ میت شریک میسازند.
موصوف میگوید که در قبرستان یک قبر با ۲۰۰۰ دالر خریداری میگردد، سپس برای کندن قبر به سکواتر نیازی میباشد در کنار این بالای قبر تختۀ سنگ نیز گذاشته میشود که این نیز ۱۲۰۰ دالر هزینه بر میدارد و همچنان در فینرل هاوس غسل وتکفین میت نیز ۱۶۰۰ دالر هزینه دارد و هر پولیس که با موترسایکل میایند، آنان نیز ۲۰۰ دالر میگیرند.
به گفتۀ حاجی سلیم، در این ایالت تکفین، تدفین و جنازۀ یک میت در حدود پنج الی شش هزار دالر هزینه بر میدارد.
تیکساس:
تیکساس یکی از ایالات بزرگ در جنوب امریکا میباشد، از سالها به اینسو هزاران خانوادۀ افغان در شهرهای هوستن، استن، سن انتونیو و دلاس این ایالت زندهگی میکنند، عصمتالله رئیس انجمن افغانهای مقیم در سن انتونیو میگوید در اینجا نیز افغانها به انجمنها حقالعضویت پرداخت میکنند و از همین پول هزینههای تدفین، تکفین و جنازه پرداخت میشود.
اما او میافزاید، اگر کسی دو سال حقالعضویت را پرداخته باشد در این کتگوری میاید و اگر کسی کمتر از این مدت حقالعضویت پرداخته باشد، در این صورت مصارف آن داده نمیشود.
وی نیز گفت که در این ایالت تدفین، تکفین و جنازۀ یک میت از چهار الی هشت هزار دالر هزینه بر میدارد.
جاوېد احمد کاکړ
Views: 45