بهدلیل خشکسالی شدید در برخی مناطق افغانستان، دهاقین با فشارهای روانی و مشکلات جدی اقتصادی روبهرو هستند؛ شماری از آنان مجبور به ترک مناطق شان شدهاند و از حکومت و جامعۀ جهانی خواستار کمک هستند.
آگاهان امور محیط زیستی میگویند که حکومت و جامعۀ جهانی باید کمکهای لازم را به دهاقین آسیبدیده انجام دهند، تخمهای مقاوم در برابر خشکسالی را به آنان توزیع کنند و تحریمهای وضعشده بر افغانستان برداشته شود تا حکومت افغانستان بتواند برای حل این چالش به منابع مالی دسترسی پیدا کند.
حکومت نیز در این زمینه خواستار کمک است و رئیس سازمان خوراک و زراعت ملل متحد (افایاو) در افغانستان، کمکهای کوتاهمدت و درازمدت به دهاقین آسیبدیده را ضروری میداند و میگوید این اداره در حال حاضر روی کمکهای کوتاهمدت با دهاقین تمرکز دارد.
تغییرات اقلیمی و تأثیرات آن بر افغانستان
وضعیت اقلیمی زمین بهسرعت در حال تغییر است؛ گرمایش زمین در برخی مناطق باعث خشکسالی و در برخی مناطق منجر به توفانها، بارانها و سیلابهای شدید میشود.
افغانستان از جمله کشورهایی است که بسیار کم یعنی تنها ۰.۱۹ درصد گازهای گلخانهای را پخش میکند، اما بربنیاد گزارشها، در ردۀ چهارم کشورهای آسیبپذیر از بحران تغییرات اقلیمی قرار دارد. این وضعیت سکتور زراعت کشور را بهشدت تحت تأثیر قرار دادهاست؛ سکتوری که هنوز هم منبع اصلی معیشت برای نزدیک به ۸۰ درصد مردم افغانستان بهشمار میرود. بارانهای بیموقع و سیلابهای ناشی از تغییرات اقلیمی نیز باعث از بین رفتن و کاهش حاصلات زراعتی میشود.
خشکسالی شدید و نگرانیهای دهاقین
سخیداد، باشندۀ قریۀ کاسی در شهر فیروزکوه، مرکز ولایت غور به پژواک گفت که سال گذشته مقداری حاصلات را از زمینهایش بدست آورده بود، اما امسال بهدلیل خشکسالی، حتی نتوانسته هزینههای خود را پوره کند.
او میافزاید: «امسال هفتاد سیر گندم کشت کردم، اما اکنون حتی هفت دانه هم سبز نشده؛ ۳۰ سیر جو کشت کردم که آن هم سبز نشد، کچالو هم کشت کردم، اما آن هم بهدلیل خشکسالی در زمین خشکید و تنها علف آن باقی ماندهاست.»
او به دلیل همین مشکلات، از وضعیت روانیاش شکایت میکند و میگوید: «در همین فکر و نگرانی هستم که اکنون چه کنم و چگونه برای فرزندانم نفقه تهیه کنم… از بس نگرانی شدید نمیدانم چه کار کنم، اول امیدم به خداوند (ج) است و دوم به دولت که از ما حمایت کند.»
او میگوید که حکومت باید تخمهای مقاوم در برابر خشکسالی را به دهاقین توزیع کند و اگر نمیتواند در بخش زراعت با انان کمک کند، زمینۀ کار دیگری را برایشان فراهم سازد.
همچین شیرمحمد، باشندۀ ولسوالی گرمسیر ولایت هلمند میگوید که امسال از زمیناش آنقدر حاصلات هم بدست آورده که حتی هزینههای خودش را پوره کرده بتواند.
او میگوید: «در گذشته تا بیست جریب زمین را کشت میکردم، اما اکنون دلسرد شدهام؛ چون حاصل نمیدهد، آب و اشیا فراهم نمیشود، بندها هم نداریم که آب باران در آن ذخیره کنیم.»
بیشتر مردم در هلمند پنبه، گندم، تربوز، لوبیا و کچالو را کشت میکنند و باغهای میوههای مختلف نیز در این ولایت وجود دارد.
شیرمحمد میگوید: «در حال حاضر ولسوالیهایی در هلمند وجود دارد که مردم آن هیچ چیزی کشت نمیکنند؛ چون آب نیست، هرقدر که چاه حفر میکنند، سطح آب دیگر هم پایین میشود، اگر بیشتر حفر کنند، آب بیشتر پایینتر میرود.»
او میافزاید: «کاهش حاصلات تأثیر بدی بالای ما گذاشتهاست، زندهگی خیلی سخت شده، نمیتوانیم از زمین خود استفاده کنیم، اکنون به پیدا کردن نان حیران هستیم، خیلی ناراحت هستیم، اکنون در تلاش هستیم تا اگر کار دیگری را پیدا کنیم … اکنون ما به مشکلات روانی مبتلا شدهایم، دوا میخوریم، مجبور هستیم این زمینها را رها کنیم و یک کار دیگری را پیدا کنیم.»
عبدالحی، باشندۀ منطقه «دلجی» ولسوالی موسیقلعۀ هلمند میگوید که بیش از دو سال میشود به دلیل خشکسالی با خانوادهاش به شهر لشکرگاه بیجا شدهاست.
او دربارۀ مهاجرت خود میگوید: «زمانی که به اینجا آمدهام، در این دو سال حتی یک روز خوشی وطن را ندیدهام، در آنجا هشت جریب زمین داشتیم، وجود آب خیلی مهم است، اکنون که آنجا سطح آب تا ۱۵۰ متر پایین رفتهاست، برخی مردم در آنجا هستند که حتی نمیتوانند آب آشامیدنی را پیدا کنند.»
او میافزاید: «نخست به من مشکل روانی پیدا شد، همین مشکل روانی است که یک انسان به فکر زندهگی خود باشد نفقۀ اولاد خود را پیدا کرده نمیتواند، اینجا (در لشکرگاه) روزانۀ پنج روپیه هم پیدا نمیشود.»
روحالامین، باشندۀ منطقۀ جوی ۲۶ در ولسوالی شینواری ننگرهار نیز از خشکسالی در منطقۀ شان شکایت دارد و میگوید که نمیتواند حتی هزینههای زراعتی خود را پوره کند.
او میگوید: «چهل درصد حاصلات کم شده، مصارف هم زیاد است، این هزینهها که حساب کنیم، هیچ چیزی برای ما باقی نمیماند، خشکسالی ما را زیاد متضرر ساخته و تغییرات اقلیمی ما را بهشدت نگران کردهاست.»
به گفتۀ روحالامین، آنان در حالی با خشکسالی مواجهاند که زراعت یگانه منبع درآمد برای مصارف خانوادۀ شان است.
حاجی میرحمزه، باشندۀ منطقۀ «محمد عمر کردو» مربوط مرکز نیمروز نیز از مشکل مشابه شکایت دارد و میگوید: «خدا (ج) شاهد است، کشتزارها برای ما زیانآور شده، به دهقان از جیب خود پول میدهم، برای تراکتور هم از جیب خود پول میدهم… در وقت نیاز آب نمیباشد.»
وی میافزاید: «نگرانیها از خشکسالی زیاد است، نگران همسایههایم هستم، نگران مواشی هستم، اگر امسال به دلیل خشکسالی آنها را بفروشم، سال آینده شاید آن را دوباره خریده نتوانم، وقتی آب نباشد، زندگی هم نیست، هم دهقان نگران است و هم صاحب زمین.»
وی میافزاید، باید در وقت نیاز از بند کجکی هلمند به این ولایت آب رها شود تا مردم بتوانند از زمینهای شان حاصل بگیرند.
آنان میگویند: «خشکسالی بر روان من و دهاقین نیز تأثیر گذاشتهاست، دهاقین کشت میکنند، بعداُ میبینند که نهر خشک است، فکر و طبیعت شان خراب میشود، هر سال زیان، هر سال تاوان، دهاقین فقط همین کشت را دارند که از آن حاصل به دست میآورند، همین برای شان مقام پادشای دارد و اگر حاصل نگیرند حتماً بر روان شان اثر میگذارد.»
همۀ این مصاحبه شوندهها از دولت و جامعۀ جهانی درخواست کمک کردند.
«باید با دهاقین بهمنظور حمایت روانی کمکهای لازم صورت گیرد»
داکتر وحدت الکوزی، رئیس طب معالجوی وزارت صحت عامه به آژانس خبری پژواک گفت، دهاقین نسبت به دیگران از تأثیرات منفی تغییرات اقلیمی بشتر متأثر میشوند.
به گفتۀ وی، به دلیل خشکسالی به دهاقین مشکلات اقتصادی ایجاد میشود و این موضوع سبب نگرانیها، مشکلات روانی و بیماریهای دیگر میگردد.
داکتر وحدت میگوید، حکومت باید برای حمایت روانی و ذهنی از دهاقین آسیبدیده، کمکهای لازم را انجام دهد و اگر کار کردن در بخش زراعت برای شان ممکن نیست، برای آنها کارهای بدیل فراهم کند تا مشغول شوند و وضعیت اقتصادیشان بهتر گردد.
«باید تخمهای مقاوم در برابر خشکسالی به دهاقین توزیع شود»
سیدمحمد سلیمانخیل، آگاه امور تغییرات اقلیمی میگوید، حکومت و نهادهای کمکرسان باید با دهاقین کمک کنند تا محصولاتی را کشت کنند که به آب زیاد نیاز نداشته باشد.
وی میگوید، وزارت زراعت و آبیاری و سایر ادارات ذیربط باید برای دهاقین در مورد کشت محصولات مقاوم در برابر خشکسالی آگاهی دهد و تخمهای مقاوم با خشکسالی را برایشان توزیع نماید.
وی میگوید، حکومت افغانستان به تنهایی کاری را انجام داده نمیتواند، بلکه در این زمینه باید جامعهٔ جهانی همکاری کند.
سلیمانخیل گفت، تحریمهای وضعشده بر افغانستان باید برداشته شود تا حکومت افغانستان به پروژهها و منابع مالی دسترسی پیدا کرده بتواند.
افایاو: تمرکز ما بر کمکهای کوتاهمدت به دهاقین است
ریچارد ترینچارد، رئیس ادارۀ غذا و زراعت سازمان ملل متحد (افایاو) در افغانستان در مصاحبهای با آژانس خبری پژواک گفت، این اداره هموار در زمان بروز بحرانهای ناشی از تغییرات اقلیمی، کمکهای فوری را انجام دادهاست.
وی افزود: «وقتی مردم و سیستمهای زراعتی به دلیل سیلابها، خشکسالی یا دیگر رویدادهای اقلیمی آسیب میبینند، ما تلاش میکنیم با دهاقین کمک کنیم، بهویژه برای این که زندهگی و سلامتی مواشی شان حفظ گردد، همچنان اگر محصولاتشان از بین رفته باشد، برای شان تخمهای با کیفیت و اصلاحشده فراهم میکنیم تا دوباره زراعت را آغاز کنند.»
وی بدون ارایهٔ جزئیات گفت، این اداره در برخی مناطق چکدیمها را ساختهاست، برای مبارزه با خطر کشندۀ انتشار ملخها نیز کار کرده و اکنون نیز برای افرادی که به دلیل تغییرات اقلیمی آسیب دیدهاند، روی پروژههای مختلف در زمینههای کمکهای فوری، توزیع تخمها، تأمین خوراک برای حیوانات، واکسین حیوانات و دیگر بخشها کار میکند.
وی میگوید، لازم است تا با دهاقین که از تغییرات اقلیمی آسیب دیدهاند، هم کمکهای کوتاهمدت و هم درازمدت صورت گیرد.
وی میافزاید، در حال حاضر افایاو بالای کمکهای کوتاهمدت با دهاقین تمرکز دارد تا تأثیر ضربههای ناگهانی اقلیمی (مانند خشکسالی و سیلاب) کاهش یابد و به دهاقین توان بدهد که در آینده ضعیف نشوند و مقاومت شان در مقابل تهدیدات تغییرات اقلیمی بلند برود.
وی میگوید، کشورها میتوانند با اقدامات ملی مؤثر و تطبیق روشهای لازم با تغییرات اقلیم مبارزه کنند.
«برای مبارزه با تأثیرات منفی تغییرات اقلیمی، به کمکهای جهانی نیاز است»
مولوی غلاممحمد کاظم شهامت، سخنگوی وزارت زراعت، آبیاری و مالداری افغانستان میگوید، خشکسالی یک تهدید جدی برای دهاقین و مالداران کشور است که اکثریت شان از آن متأثر شدهاند.
وی بدون ارایۀ جزئیات گفت، وزارت زراعت برای کاهش تأثیرات خشکسالی با همکاری ادارات بینالمللی برخی پروژهها را که شامل ساخت چکدیمها، توزیع کمکها، توزیع مواد غذایی حیوانی و انسانی و توزیع تخمهای مقاوم زراعتی در برابر خشکسالی میباشد، تطبیق کردهاست.
وی میگوید، این وزارت همچنان تلاش دارد که پروژههای مشابه را عملی کند، اما تأکید میکند که برای مبارزه با تاثیرات تغییرات اقلیمی نیاز است که جامعۀ جهانی کمکهای لازم را به افغانستان انجام دهد.
Views: 6