همه چیز در زندهگی با ویژهگیهای آن شناخته میشود؛ این همان چیزی است که در اصطلاح منطق به آن ویژهگی یا الوصف الاخص گفته میشود، ویژهگی اسلام میانهروی و اعتدال میباشد.
اعتدال از ویژهگیهایی است که در هر یک از ابعاد اسلام رعایت شدهاست؛ چه عقیده باشد چه عبادات اخلاق یا معاملات باشد و چه هم سیاست و تجارت و یا نظریۀ معرفت و یا هم بُعد عملی باشد، هیچ یک از ابعادی نیست که در آن این ویژهگی صریحاً رعایت نشده باشد.
اسلام دین اعتدال و میانهروی است؛ اعتدال معادل وسط و وسطیت است، اعتدال به معنای ضد ظلم و استبداد، حکم مبنی بر عدل، تقویم، تسویه، مماثله، موزانه، مساوات و انصاف میباشد.
میانهروی یکی از شرایط بهتری است که انسان را از افراط و تفریط باز میدارد، مانند بخل و اسراف که وسط آن سخاوت میباشد، افراط و تفریط منهج و راه اسلام نیست.
همچنان، دین مبارک اسلام، دین صلح، آرامش وعزت است و با یک زندهگی عصری، مدنی و دموکراتیک در تضاد نیست و زندهگی مستبد، متحجر، افراطی، خرافاتی و پسرفت در زندگی را به نفع مسلمانان نمیداند، دیگر اینکه اسلام با آموزش، کار و فعالیتهای سیاسی زنان مخالفت ندارد.
بنابراین میتوان گفت که اعتدال یا میانهروی یک اصل اسلامی و انسانی است؛ اگر همه امور زندهگی در چارچوب گنجانیده شود واعتدال رعایت گردد، در این صورت انسان میتواند به سعادت واقعی دنیا و آخرت که در متون اسلامی بیان شده، دست یابد.
اینکه معنای اعتدال در نصوص شرعی چیست، چرا موضوع اعتدال در اسلام اهمیت دارد و رعایت اعتدال و عمل بر آن در جامعه چه فوایدی دارد؟ در نخستین برنامۀ «اعتدال» با مولوی محمد قاسم حلیمی، وزیر پیشین حج و اوقاف و عالم دین و استاد دکتور فضل هادی وزین در مورد همۀ موضوعات فوق بحث و گفتگو کردهایم دعوت کردهایم.
Views: 2
